Maria Stanisława Konopnicka z domu Wasiłowska – poetka, nowelistka, pisarka dla dzieci, krytyk, publicystka, tłumaczka. Tworzyła również pod kryptonimami i pseudonimami: M.K., K., Marko, Ko-Mar, Jan Sawa, Jan Waręż.
Urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, była córką Józefa Wasiłowskiego (prawnika) i Scholastyki z Turskich. Dzieciństwo i młodość spędziła w Kaliszu. W 1854 roku zmarła matka poetki, osieroconymi dziećmi zajął się ojciec. Maria Konopnicka początkowo kształciła się w domu pod kierunkiem ojca, następnie w latach 1855-1856 uczyła się na pensji sakramentek w Warszawie, gdzie poznała Elizę Pawłowską (Orzeszkową). Po latach znajomość ta została odnowiona i przerodziła się w przyjaźń. W 1862 roku Maria poślubiła Jana Jarosława Konopnickiego i zamieszkała w majątku Bronów pod Łęczycą. W obawie przed aresztowaniem Jarosława, Konopniccy w roku 1863 udali się na emigrację do Drezna. W drugiej połowie 1864 roku wrócili do kraju. Po sprzedaniu zrujnowanego majątku zamieszkali w dzierżawionym folwarku w Gusinie.
Wychowując sześcioro dzieci, pisarka nie rezygnowała jednak z intensywnego samokształcenia. W 1876 roku „Tygodnik Powszechny” i „Bluszcz” opublikowały wiersze poetki podpisane jej nazwiskiem. Jeden z wierszy (Przygrywka z cyklu W górach) zyskał przychylną recenzje Henryka Sienkiewicza. W następnym roku Konopnicka wraz z sześciorgiem dzieci przeprowadziła się do Warszawy, gdzie rozwinęła szeroką działalność literacką i społeczną. Wydane w roku 1881 Z przeszłości. Fragmenty dramatyczne wywołały ostrą krytykę prasy konserwatywnej. Pod wpływem pozytywizmu powstały pierwsze zbiory Poezji i Obrazków. W trosce o utrzymanie i wykształcenie dzieci poetka zajmowała się udzielaniem dodatkowych lekcji, tłumaczyła również teksty m.in.: Heinricha Heinego, Paula Heyse, Edmondo De Amicis. Dobrze znała języki: niemiecki, francuski, rosyjski, wkrótce opanowała również czeski, angielski i włoski. W 1883 roku wyjechała do Włoch, owocem czego były wydane w „Tygodniku Powszechnym” reportaże pt. Wrażenia z podróży. Podczas pobytu w Czechach poznała Jaroslava Vrchlickiego, z którym utrzymywała literacką korespondencję. W latach 1884-1886 była kierownikiem literackim „Świtu”. W 1890 na stałe opuściła Warszawę, wyjeżdżała za granicę przebywając odtąd w Austrii, w Niemczech, w Szwajcarii, Włoszech, krajach bałkańskich, we Francji.
Utrzymywała kontakt z krajem, współpracując z wydawnictwami, prasą i organizacjami społecznymi trzech zaborców, m.in. towarzystwami ludowym, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski, Macierzą Szkolną a także ze zrzeszeniami polskimi na obczyźnie. Była współautorką protestu przeciw represjom wobec dzieci polskich we Wrześni (1901-1902), ustawom wywłaszczeniowym (jej wiersz Rota, ogłoszony w 1908 roku, zdobył ogromną popularność) oraz prześladowaniom unitów. W 1902 roku w Krakowie i Lwowie odbyły się obchody 25-lecia pracy literackiej Marii Konopnickiej; z tej właśnie okazji w 1903 roku poetka otrzymała w darze od narodu dworek w Żarnowcu pod Krosnem. W okresie 1905-1907 przebywając w Warszawie pisarka organizowała pomoc dla więźniów politycznych i biednych rodzin robotniczych. W 1907 przewodniczyła ogólnopolskiemu zjazdowi kobiet z okazji jubileuszu Elizy Orzeszkowej w Warszawie. Była honorową członkinią m.in. Związku Polek w Ameryce. Zmarła 8 października 1910.
Opracowanie: mgr Karolina Gajewska